Türkiye, 14 Mayıs’ta iki seçim yapacak. Cumhurbaşkanına ve TBMM'deki milletvekili dağılımına karar verecek.
Cumhurbaşkanlığı seçiminde karşımıza çıkacak pusula belli. 4 aday var. Yüzde 50’den bir fazla oy alan kazanıyor. İlk turda hiçbir aday bu oranı yakalayamazsa, ikinci tura kalıyor.
Meclis seçimlerinde ise işler biraz karışıyor. İttifaklar, ittifak içinde ittifaklar, ortak listeler gibi formüller devreye giriyor. Bu seçim, 2018’den farklı bir sistemle yapılıyor.
2018 seçimlerinde ittifak yapan partilerin milletvekili sayısı, ittifakın ülke genelinde aldığı oyun ittifaktaki partilere bölünmesi ile hesaplanıyordu. Yeni düzenlemeyle ittifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde, seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak belirlenecek.
D'HONDT SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ NELER?
D'Hondt sistemi ile bir siyasi parti bir seçim bölgesinde bir milletvekili çıkardığında oyları ikiye, iki milletvekili çıkardığında oyları üçe, üç milletvekili çıkardığında oyları dörde, dört milletvekilindeyse toplam oyları beşe bölünüyor.
Sistem bu sayede yüksek oy alan partilere daha fazla vekil çıkarma imkânı verirken, küçük partilerin vekil çıkarmasının da önüne geçiyor.
D'HONDT SİSTEMİNE ÖRNEK
Örnek bir hesaplamaya göre, yedi milletvekili çıkaracak bir seçim bölgesinde A partisi 60 bin, B partisi 25 bin, C partisi de 14 bin oy almış olsun. Her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir.
A partisine birinci olduğu için bir milletvekili verilir. A partisinin oyu ikiye bölünür. A partisinin oyu hala en çok olduğu için A partisinin oyu bu sefer üçe bölünür. (60000/3=20000)
Bu işlemden sonra en çok oy B partisinde olduğu için B’ye bir milletvekili verilir ve oyu ikiye bölünür. (25000/2=12500) Kalan sayılar arasında en büyük A olduğu için bir milletvekili daha verilir ve A’nın oyu bu defa dörde bölünür. (60000/4=15000)
Ortaya çıkan sayılar arasında en büyük oy yine A’nın oyu olduğundan yine bir milletvekili verilir ve bu kez de oyları beşe bölünür (60000/5=12000). Bu işlemden sonra en büyük oy C’ye aittir ve C’nin hanesine bir milletvekili eklenir; C’nin oyları ikiye bölünür (14000/2=7000). Bu yedinci ve son işlem sonucunda en büyük sayı B’ye ait olduğu için son milletvekilliğini B partisi alır.
Sonuç olarak, bu bölgeden A Partisi dört, B Partisi iki, C Partisi de bir milletvekili çıkarır.
Yorumlar
Kalan Karakter: