Kademeli emeklilik hakkında son gelişmeler

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, kademeli emeklilikle ilgili olarak yaptığı açıklamada, şu anda böyle bir düzenlemenin gündemlerinde olmadığını belirtti. Bakan, emeklilik sisteminin mevcut aktüeryal dengesini sağlama çabalarının devam ettiğini ve bu konuda çalışmalar yapıldığını söyledi. Ancak, kademeli emeklilikle ilgili bir değişiklik ya da düzenlemenin şu an için planlanmadığını ifade etti.

Kademeli emeklilik, Türkiye'de sigortalı çalışanların emeklilik yaşını ve prim ödeme sürelerini belirleyen bir düzenleme. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen yeni ekonomik düzenlemelere dair yasa tekliflerinde, bu konunun tekrar gündeme gelmesi, emeklilikle ilgili önemli değişikliklerin yapılacağına işaret ediyor. Kısmi emeklilik, belirli bir yaşa ve prim ödeme süresine ulaşan sigortalı çalışanların tam emekliliğe hak kazanmadığı durumda, kısmi bir emeklilik maaşı alabilmelerine olanak tanıyor.

Kademeli emeklilik uygulaması ne zaman başlayacak?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak işe başlayan ve belirli şartları taşıyan kişilere erken emeklilik hakkı sağlamıştı. Ancak, 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olarak işe başlayanlar bu düzenlemeden yararlanamıyor. Bu durum, özellikle 1999 sonrası işe giren kişilerin emeklilik beklentilerini olumsuz yönde etkiliyor.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Bakan Işıkhan, kademeli emeklilikle ilgili yapılan açıklamada, şu anda böyle bir çalışmanın olmadığını belirtti. Bakan, mevcut aktüeryal dengeyi sağlama üzerine odaklandıklarını söyledi. Bu açıklama, kademeli emeklilikle ilgili beklentileri zayıflatmış olsa da, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki (TBMM) görüşmelerde konu yeniden gündeme geldi. Bu durum, emeklilik sistemindeki reform tartışmalarının devam edeceğini gösteriyor.

TGRT Haber'de yer alan habere göre, Kademeli emeklilik düzenlemesi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülen yasa teklifleriyle birlikte tekrar tartışılmaya açıldı. Bu süreçte, ekonomik düzenlemeleri içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmeleri yapılırken, kademeli emeklilik teklifine dair beklentiler yeniden gündem oldu. Bu gelişme, birçok sigortalı çalışanın kademeli emeklilikle ilgili umutlarını artırdı.

2023 yılı Mart ayında yapılan düzenlemeyle, 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan vatandaşlara erken emeklilik hakkı tanındı. Bu düzenleme, 1999'dan önce sigortalı olup, belirli yaş ve prim günü şartlarını yerine getirenlere emeklilik hakkı sağladı. Ancak, 2000 yılından sonra sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi devreye girecek. Yani, bu kişilerin emeklilik yaşları, sigortalılık sürelerine göre kademeli olarak artacak. Kısacası, 1999 öncesi sigortalılar için erken emeklilik sağlanırken, 2000 sonrası sigortalı olanlar daha uzun süre çalışmak zorunda kalacaklar.

Türkiye’deki emeklilik sistemi, sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş şartları gibi faktörlere bağlı olarak şekillendiriliyor. Kademeli emeklilik düzenlemesiyle, kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaşında emekli olabilmesi hedefleniyor. Ayrıca, 7.000 prim günü şartı ile erken emeklilik fırsatı sağlanması da söz konusu. 2000-2008 yılları arasında SGK girişi yapanlar ise kısmi emeklilikten yararlanabilecek.

Farklı sigorta türlerinde erken emeklilik için belirli prim gün sayıları ve sigortalılık süreleri gerekiyor. İşte bu şartlar:

SSK'lı Kadınlar: 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 ile 5975 prim günü arasında prim ödemesi yaparak erken emeklilik hakkı kazanabilirler.

SSK'lı Erkekler: 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 ile 5975 prim günü arasında prim ödemesi ile erken emekli olabilirler.

BAĞKUR'lu Kadınlar: 7200 prim günü ile erken emeklilik hakkı elde edebilirler.

BAĞKUR'lu Erkekler: 9000 prim günü ile erken emekli olabilirler (Prim eşitleme düzenlemesi gelirse, bu 9000 prim günü 7200 güne düşecektir).

Emekli Sandığı’na Tabi Kadınlar: 7200 prim günü ile erken emeklilik hakkı kazanabilirler.

Emekli Sandığı’na Tabi Erkekler: 9000 prim günü ile erken emekli olabilirler.

 2000 yılında işe başlayan bir sigortalı, 7500 prim günü tamamlayarak 60 yaşında emekli olma hakkı kazanacaktır. 2008 yılında sigorta girişi olan bir kişi için ise emeklilik yaşı 64 olacaktır. Bu hesaplamalar, kademeli emeklilik düzenlemesiyle sigortalı çalışanların emeklilik planlarını etkileyebilir.

Kaynak: Sözcü