30 Mayıs Dünya MS Günü

Özellikle MS hastaları ile ilgili yaptıkları başarılı tedaviler ile Harran Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Özlem Ethemoğlu poliklinikte deneyimli bir ekip ile hizmet verirken başarılı tedaviler ve alınan sonuçlarla dikkat çekiyor.

30 Mayıs ‘Dünya MS Farkındalık Günü’ dolayısıyla MS hastalığı ile ilgili bir açıklama yapan Doç. Dr. Özlem Ethemoğlu, bu hastalığın ortaya çıkma durumu, tanı ve tedavisi ile ilgili bilgiler verirken hastalıkla ilgili tıp dünyasındaki gelişmelerden de bahsetti.

Doç. Dr. Ethemoğlu, “MS hastalığı, beyin, beyinciği ve omuriliği etkileyen ve ataklarla seyreden bir hastalıktır. Özellikle 20-40 yaş arası ve daha çok kadınlarda görülmektedir. Travma sonrası genç hastalarda görülen en sık engellilik sebebidir. Hastalığın iyi seyretmesinde ve engelliliğin gecikmesi veya önlenmesinde en önemli faktörlerden biride erken tanı ve tedavidir. Dünyada MS tedavisi ile ilgili son yıllarda çok güzel gelişmeler yaşanmaktadır. Her geçen gün yeni bir ilaç MS tedavisi için onay almaktadır. Ülkemizde de MS tedavisinde kullanılan ilaçların büyük bir kısmı onay almıştır ve kullanılmaktadır.
Polikliniğimiz hizmet vermeye ilk başladığında MS hastalarının düzenli takibe gidecekleri bir merkez olmadığı için şehir dışına gittiklerini gördüm. Hastaları bilgilendirme çalışmalarımız sonrasında sadece ilimizdeki MS hastalarımız değil yakın illerdeki MS hastaları da tarafımızca takip edilmeye başlamıştır. Düzenli olarak bir MS uzmanın tarafından takip edilmek hasta gelişebilecek kötüleşmenin daha erken fark edilmesini, en uygun zamanda tedavi değişimi yapılabilmesini ve hastalığa bağlı gelişebilecek başka sorunlarının fark edilip, müdahale edilmesi sağlamaktadır. Özellikle erken tanı koyduğumuz ve tedaviye başladığımız hastalarda daha iyi sonuçlar elde etmektedir ve çoğu normal hayatına devam edebilmektedir.
30 Mayıs Dünya MS Farkındalık Günü’nde bir kez daha hastalarımıza artık MS hastalığının tedavisi olmayan ve hayata ümitsizlik ile bakacağınız bir hastalık olmaktan çıktığını hatırlatmak istiyorum. MS tedavinde yaşanan olumlu gelişmeler geleceğe umutla bakmamıza neden olmaktadır” dedi.

Multiple Skleroz (MS) Nedir?

Multiple sklerozis (MS) merkezi sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen, otoimmün (bağışıklık sisteminin neden olduğu), kronik (süreğen), demyelinizan (myelin hasarı ile giden), inflamatuvar (bağışıklık sisteminin hücreleri ile oluşan) ve nörodejeneratif (sinir hücrelerinin ilerleyen yapı ve fonksiyon kaybı) bir hastalıktır. ‘Skleroz' yara izi anlamına gelir ve MS' in neden olduğu sinirlerde oluşan hasarı ifade eder. 'Multiple' eklenir çünkü bu sinir hasarı birden fazla yerde olabilir.

Uluslararası MS derneklerinin (MSIF) hazırladığı ‘MS Atlas’ı 3. Versiyon (Atlas of MS 3rd edition)’dan elde edilen verilere dayanarak; bugün dünyada MS’e sahip kişi sayısı yaklaşık 2.8 milyondur. Bu da her 3.000 kişiden biri MS anlamına gelmektedir. Dünya üzerinde her 5 dakikada bir, herhangi bir yerde, herhangi biri MS tanısı almaktadır. MS kadınlarda erkeklerden 3 kat daha sık görülür ve en sık genç erişkinleri etkiler. MS’lilerin pekçoğu 20-40 yaş civarında tanı alır ama daha genç ya da daha ileri yaşlarda da tanı alabilirler. Tüm dünyada 18 yaş altı MS’li kişi sayısı en az 300.000’dir.

MS’de ne oluyor?

Bağışıklık sisteminiz, vücudunuzun enfeksiyonlara karşı savaşmasına yardımcı olan doğal savunma sistemidir.MS'de bağışıklık sisteminiz bilinmeyen bir nedenle merkezi sinir sisteminize saldırır. Saldırı gerçekleştiğinde, bağışıklık sistemi sinirlerinizin etrafındaki myelin adı verilen koruyucu kılıfı hedefler. Bu kılıf, sinirlerinizi korumak ve mesajların sorunsuz bir şekilde iletilmesine yardımcı olmak için vardır.Miyelin hasar gördüğünde (demiyelinizasyon denir) mesajlar sinirlerinizden eskisi kadar verimli geçmez, bu nedenle mesajlar gecikebilir veya bazen hiç iletmeyebilir. Bu hasar alanlarına ‘lezyon’ veya ‘plak’ denir ve yaşadığınız semptomlara neden olurlar.

MS sıklıkla ve hastalığın ilk yıllarında daha sık olarak ‘atak’ dediğimiz hastalığın alevlenmesi ile seyreder. Atak demek o sırada bağışıklık hücreleri merkezi sinir sistemine saldırı gerçekleştirmiş anlamına gelmektedir. O sırada sizde yeni belirtilerin oluşması ya da eski belirtilerin şiddetlenmesi şeklinde bulgular ortaya çıkmaktadır. Bir ataktan sonra vücudunuz bir dereceye kadar kendini onarabilir. Hastalığın ilk 10-15 yılında ataklardan tam ya da kısmi iyileşme görülür. Ama ataklar önlenemez ise hastalık ilerleyici faza geçebilir, böylece nöron (sinir hücresi) ölümü de dahil olmak üzere nöronların ilerleyen yapı ve fonksiyon kaybı ortaya çıkar, bu da kalıcı özürlülüğe yol açabilir.

MS'in en yaygın ilk semptomlarından bazıları şunlardır:

Yorgunluk (üstlenilen görevle orantısız olan bir tür bitkinlik)

Eskisinden daha fazla tökezleme (bacaklarda denge veya koordinasyon ile ilgili sorunları gösterir)

Ciltte olağandışı hisler (iğnelenme, karıncalanma, ağrı veya uyuşukluk gibi)

Düşünme hızında yavaşlama (bir şeyleri unutmaya, zayıf konsantrasyona veya kaybolmaya neden olur)

Görme ile ilgili sorunlar (bulanık görme veya görme azlığı/kaybı ile birlikte göz hareketlerinde ağrı)